isibhengezo_sekhasi

Imakethe Yezingubo Zase-Afrika: Amathuba Nezingqinamba Zonyaka Omusha

Lokhu kukhula okulindelekile kulindeleke ukuthi kukhuphule amaphrojekthi engqalasizinda aqhubekayo futhi abambezelekile ikakhulukazi izindlu ezithengekayo, imigwaqo kanye nezitimela.

Imakethe ye-Coatings yase-Afrika

Umnotho wase-Afrika kulindeleke ukuthi ukhule kancane ngo-2024 njengoba ohulumeni ezwenikazi belindele ukwanda komnotho ngo-2025. Lokhu kuzovula indlela yokuvuselelwa kanye nokuqaliswa kwemiklamo yengqalasizinda, ikakhulukazi kwezokuthutha, ugesi kanye nezindlu, okuvamise ukuhlotshaniswa nokwanda kokusetshenziswa kwezinhlobo ezihlukahlukene zama-coatings.

Umbono omusha wezomnotho e-Afrika owenziwe yiBhange Lokuthuthukiswa Kwase-Afrika (i-AfDB) uhlela ukuthi umnotho wezwekazi ukhule ufike ku-3.7% ngo-2024 kanye no-4.3% ngo-2025.

“Ukwehla okuhlongozwayo ekukhuleni okujwayelekile kwe-Afrika kuzoholwa yiMpumalanga Afrika (ekhuphuke ngamaphesenti angu-3.4) kanye neNingizimu Afrika naseNtshonalanga Afrika (ngalinye likhuphuke ngamaphesenti angu-0.6),” kusho umbiko we-AfDB.

Okungenani amazwe angama-40 ase-Afrika "azothumela ukukhula okuphezulu ngo-2024 uma kuqhathaniswa no-2023, futhi inani lamazwe anezinga lokukhula elingaphezu kuka-5% lizokhula libe yi-17," kusho ibhange.

Lokhu kukhula okulindelekile, nokho kuncane, kulindeleke ukuthi kusekele umkhankaso we-Afrika wokwehlisa umthwalo wezikweletu zangaphandle, kukhuphule imiklamo yengqalasizinda eqhubekayo nebambezelekile, ikakhulukazi izindlu ezithengekayo, imigwaqo, izitimela, kanye nezikhungo zemfundo ukuze kuhlangatshezwane nenani labafundi elikhula ngokushesha.

Amaphrojekthi Wengqalasizinda

Imiklamo eminingi yengqalasizinda iyaqhubeka emazweni amaningi ase-Afrika njengoba unyaka ka-2024 usuphela njengoba abanye abahlinzeki bezingubo zokugqoka esifundeni babika ukwanda kwemali etholwayo yokuthengisa engxenyeni yokuqala, yesibili, neyesithathu yonyaka eqhutshwa ukusebenza kahle kwemikhakha yezokukhiqiza efana nemboni yezimoto kanye nokutshalwa kwezimali okwengeziwe emkhakheni wezindlu.

Isibonelo, omunye wabakhiqizi bakapende abakhulu e-East Africa, i-Crown Paints (Kenya) PLC eyasungulwa ngo-1958, uthumele ukukhula ngo-10% emalini engenayo engxenyeni yokuqala yonyaka ophele ngoJuni 30, 2024 yaya ku-US$47.6 wezigidi uma kuqhathaniswa ne-US$43 million yonyaka odlule.

Inzuzo yenkampani ngaphambi kwentela ibimi ku-$1.1 million uma kuqhathaniswa nama-US$568,700 esikhathini esiphele ngoJuni 30, 2023, okuwukukhuphuka okubangelwa “ukukhula kwenani lokuthengisa.”

“Inzuzo iyonke iphinde yathuthukiswa ukuqiniswa kukasheleni waseKenya uma kuqhathaniswa nezimali zomhlaba ezinkulu phakathi nenkathi ephele ngo-June 30, 2024 futhi amanani okushintshaniswa avumayo aqinisekisa ukuzinza emananini ezinto ezingavuthiwe ezivela kwamanye amazwe,” kusho uConrad Nyikuri, unobhala wenkampani yakwaCrown Paints.

Ukusebenza kahle kwe-Crown Paints kunomthelela omubi ekuhlinzekweni kwamanye amabhrendi avela kubadlali bezimakethe zomhlaba inkampani yabo esabalalisa imikhiqizo yabo eMpumalanga Afrika.

Ngaphandle kohlobo lwayo lopende bezimoto abatholakala ngaphansi kweMotocryl yayo ezimakethe ezingakahleleki, iCrown Paints iphinde inikeze uhlobo lweDuco kanye nemikhiqizo ehamba phambili emhlabeni yakwaNexa Autocolour (PPG) neDuxone (Axalta Coating Systems) kanye nenkampani ehamba phambili yamakhemikhali anamathelayo nawokwakha, iPidilite. Khonamanjalo, uhla lwamapende we-Crown Silicone lukhiqizwa ngaphansi kwelayisensi evela ku-Wacker Chemie AG.

Kwenye indawo, i-Akzo Nobel, i-Crown Paints enesivumelwano sokuhlinzeka, ithi ukuthengiswa kwayo e-Afrika, imakethe eyingxenye yesifunda sase-Europe, Middle East, kunyuse ukuthengiswa kwezinto eziphilayo ngo-2% kanye nemali engenayo engu-1% engxenyeni yesithathu ka-2024.

Kubikwe umbono ofanayo omuhle yi-PPG Industries, ethi "ukuthengiswa kwezinto eziphilayo unyaka nonyaka kwezingubo zezakhiwo zase-Europe, Middle East nase-Afrika bekuyisicaba, okuwumkhuba omuhle ngemuva kokwehla kwamakota ambalwa."

Lokhu kwanda kokusetshenziswa kukapende nama-coatings e-Afrika kungase kubangelwe ukukhula kwesidingo sokuthuthukiswa kwengqalasizinda okuhlobene nokukhula kokusetshenziswa kwezimoto ezizimele, imboni yezimoto eqinile kulesi sifunda kanye nokudlondlobala kokwakhiwa kwezindlu emazweni afana neKenya, i-Uganda ne-Egypt.

"Emuva kokukhula kwesigaba esiphakathi kanye nokwenyuka kwezindleko zokusetshenziswa kwemizi, ukusetshenziswa kwangasese e-Afrika kuveza amathuba abalulekile okuthuthukiswa kwengqalasizinda," kusho umbiko we-AfDB.

Eqinisweni, leli bhange liphawula ukuthi kule minyaka engu-10 edlule “izindleko zokusebenzisa abantu bangasese e-Afrika bezilokhu zikhula kancane kancane, zishukunyiswa izici ezinjengokwanda kwenani labantu, ukufudukela kwabantu emadolobheni nokwanda kwesigaba esiphakathi.”

Ibhange lithi ukusetshenziswa kwezimali ezizimele e-Afrika kukhule kusuka ku-$470 billion ngo-2010 kuya ngaphezu kuka-$1.4 trillion ngo-2020, okubonisa ukwanda okukhulu okudale "isidingo esikhulayo sengqalasizinda ethuthukisiwe, okuhlanganisa amanethiwekhi ezokuthutha, izinhlelo zamandla, ezokuxhumana, namanzi kanye nezindawo zokukhucululwa kwendle."

Ngaphezu kwalokho, ohulumeni abahlukahlukene esifundeni bakhuthaza i-ajenda yezindlu ezingabizi kakhulu ukuze kuzuzwe okungenani izindlu eziyizigidi ezingama-50 ukuze kubhekwane nokushoda ezwenikazi. Lokhu mhlawumbe kuchaza ukwanda kokusetshenziswa kwezingubo zezakhiwo nezokuhlobisa ngo-2024, okuwumkhuba okulindeleke ukuthi kuqhubeke ngo-2025 njengoba kulindelwe ukuphothulwa kwamaphrojekthi amaningi esikhathini esimaphakathi kuya esikhathini eside.

Khonamanjalo, nakuba i-Afrika ilindele ukungena onyakeni wezi-2025 ijabulela imboni yezimoto ethuthukayo kusekhona ukungaqiniseki emakethe yomhlaba wonke okumataniswa nesidingo esintengayo somhlaba wonke esicekele phansi ingxenye yezwekazi lemakethe yokuthunyelwa kwempahla kwamanye amazwe kanye nokuntengantenga kwezombusazwe emazweni afana neSudan, Democratic Republic of Congo (DRC) kanye neMozambique.

Isibonelo, imboni yezimoto yaseGhana, eyayibiza amadola ayizigidi eziyizinkulungwane ezingu-4.6 ngo-2021, kulindeleke ukuthi ifinyelele ezigidini eziyizinkulungwane ezingu-10.64 zamaRandi ngo-2027 ngokusho kombiko wabaphathi be-Dawa Industrial Zone, isizinda sezimboni esiklanywe ngenhloso eGhana okuhloswe ngaso ukubamba izinhlobonhlobo zezimboni ezilula nezisindayo emikhakheni eyahlukene.

"Le ndlela yokukhula igcizelela amandla amakhulu e-Afrika ekhona njengemakethe yezimoto," kusho lo mbiko.

"Ukwanda kwesidingo sezimoto kuleli zwekazi, kuhambisana nomfutho wokukwazi ukuzimela ekukhiqizeni, kuvula izindlela ezintsha zokutshala imali, ukusebenzisana kwezobuchwepheshe, kanye nobudlelwano nezikhondlakhondla zezimoto emhlabeni wonke," uyanezela.

ENingizimu Afrika, i-Automotive Business Council (naamsa), okuyisikhungo esibhekelele imboni yezimoto eNingizimu Afrika, ithi ukukhiqizwa kwezimoto kuleli kunyuke ngo-13.9%, kusuka ezingu-555 885 ngo-2022 kuya ku-633 332 ngo-2023, “okungaphezu kokwenyuka konyaka nonyaka kokukhiqizwa kwezimoto ezingu-1023 emhlabeni jikelele.

Ukunqoba Izinselele

Ukusebenza komnotho wase-Afrika onyakeni omusha kuzoncika kakhulu ekutheni ohulumeni ezwenikazi bazisingatha kanjani ezinye zezinselelo okungenzeka zibe nomthelela oqondile noma ngokungaqondile emakethe yezingubo zokugqoka zezwekazi.

Isibonelo, impi yombango evuthayo eSudan iyaqhubeka nokucekela phansi ingqalasizinda ebalulekile njengezokuthutha, izakhiwo zokuhlala nezokuhwebelana futhi ngaphandle kokuzinza kwezombusazwe, ukusebenza nokugcinwa kwempahla osonkontileka abanamathelayo sekucishe kungenzeki.

Nakuba ukucekelwa phansi kwengqalasizinda kuzodala amathuba ebhizinisi kubakhiqizi nabahlinzeki bezingubo zokugqoka ngesikhathi sokwakha kabusha, umthelela wempi emnothweni ungaba yinhlekelele esikhathini esimaphakathi nesikhathi eside.

"Umthelela wezinxushunxushu emnothweni waseSudan ubonakala ujule kakhulu kunangaphambili, njengoba ukwehla komkhiqizo kukhuphuke izikhathi ezingaphezu kwezintathu kuya kumaphesenti angama-37.5 ngo-2023, kusuka kumaphesenti ayi-12.3 ngoJanuwari 2024," kusho i-AfDB.

"Ingxabano iphinde ibe nomthelela omkhulu, ikakhulukazi ezweni elingumakhelwane iSouth Sudan, elithembele kakhulu kumapayipi kanye nezindawo zokuhluzwa, kanye nengqalasizinda yechweba lokuthunyelwa kukawoyela ngaphandle," uyengeza.

Ukungqubuzana, ngokusho kwe-AfDB, kubangele umonakalo omkhulu emandleni abalulekile ezimbonini kanye nengqalasizinda enkulu yezokuthutha kanye namaketanga okuhlinzeka, okubangele izithiyo ezinkulu ekuhwebeni kwamanye amazwe kanye nokuthunyelwa kwamanye amazwe.

Isikweletu sase-Afrika sibeka engcupheni amandla ohulumeni esifundeni ukuthi asebenzise emikhakheni edla izinto eziningi ezifana nemboni yezokwakha.

"Emazweni amaningi ase-Afrika, izindleko zokukhokhela izikweletu zikhuphukile, zenza imali yomphakathi ibe nzima, futhi inciphisa indawo yokusetshenziswa kwengqalasizinda kahulumeni kanye nokutshalwa kwezimali kubantu, okugcina izwekazi lisesimweni esibi esivalela i-Afrika ekukhuleni okuphansi," kunezela ibhange.

Emakethe yaseNingizimu Afrika, i-Sapma kanye namalungu ayo kufanele babhukule ukuze kuqiniswe umbuso wezomnotho njengoba ukwehla kwamandla emali aphezulu, ukuntuleka kwamandla kagesi, kanye nezinkinga zokuhlela kubeka izithiyo zokukhula kwemboni yezokukhiqiza kanye neyezimayini yezwe.

Kodwa-ke, ngokukhuphuka okucatshangelwayo komnotho wase-Afrika kanye nokwenyuka okulindelekile kokusetshenziswa kwezimali ohulumeni esifundeni, imakethe ye-coatings yezwekazi nayo ingase ikhulise ukukhula ngo-2025 nangale kwalokho.


Isikhathi sokuthumela: Dec-07-2024